Een lekke band of versleten buitenband komt altijd ongelegen, maar met de juiste kennis is het vervangen ervan vrij eenvoudig. Of je nu thuis in je werkplaats bezig bent of onderweg, deze stap-voor-stapgids helpt je om snel weer veilig en comfortabel op pad te zijn.
1. Benodigdheden
- Reserve binnenband (of nieuwe buitenband, als die versleten of beschadigd is)
- Bandenlichters
- Pomp (handpomp of CO₂-patroon met opzetstuk)
- Optioneel: Ventielverlenger (bij diepe velgen)
- Eventueel plakkers en lijm (als je onderweg wilt repareren i.p.v. vervangen)
2. Voorbereiding: wiel demonteren
- Zet de fiets in een stabiele positie
- Gebruik eventueel een fietsstandaard of leg je fiets voorzichtig op de grond met de ketting naar boven, zodat je derailleur niet beschadigt.
- Rem losmaken (indien nodig)
- Heb je velgremmen? Gebruik de snelspanner op de remhoef om de remblokjes iets uit elkaar te zetten.
- Bij schijfremmen is er meestal voldoende ruimte.
- Snelspanner/Steekas losdraaien
- Voorwiel: Open de snelspanner en trek het wiel uit de vork.
- Achterwiel: Schakel naar het kleinste tandwiel achter, open de snelspanner/steekas, en trek het wiel naar achteren uit de achterpatten.
3. Buitenband losmaken en binnenband verwijderen
- Lucht eruit laten
- Is er nog lucht in de band? Draai het ventiel open en laat alle lucht ontsnappen.
- Band van de velg wippen
- Gebruik een bandenlichter om één kant van de buitenband over de velgrand te tillen.
- Haak de bandenlichter eventueel achter een spaak, zodat de band niet terugspringt.
- Ga met een tweede bandenlichter langs de velg en werk in kleine stappen, tot één kant van de band helemaal los van de velg is.
- Binnenband eruit halen
- Trek voorzichtig de binnenband uit de band. Begin bij het ventiel: duw het ventiel naar binnen en trek de binnenband er helemaal uit.
- Controleer de buitenband
- Voel met je vingers aan de binnenkant of er scherpe stukjes (glas, doorn, steentje) in de buitenband zitten. Verwijder ze om herhaald lekrijden te voorkomen.
4. Binnenband (of buitenband) vervangen
- Nieuw of gerepareerd?
- Als je een lekke binnenband hebt, gebruik je een nieuwe binnenband of een geplakte band.
- Bij een versleten of beschadigde buitenband, plaats je een nieuwe buitenband.
- Check de draairichting (bij buitenband)
- Sommige banden hebben een pijl of markering voor de draairichting. Zorg dat je die correct monteert.
- Pomp de nieuwe binnenband licht op
- Pomp een klein beetje lucht in de nieuwe binnenband, zodat hij net vorm krijgt. Dit maakt het makkelijker om hem in de buitenband te plaatsen en voorkomt dat hij dubbel komt te zitten.
- Ventiel in de velg steken
- Plaats eerst het ventiel door het ventielgat. Let op dat je het ventiel recht houdt.
- Werk de rest van de binnenband netjes in de buitenband rondom de velg.
5. Buitenband terug op de velg
- Eén hiel (de al losgemaakte kant) terug in de velg leggen
- Gebruik je handen om de band in de velg te ‘masseren’. Begin bij het ventiel en werk naar beide kanten toe.
- Laatste stukje kan strak zitten
- Als het te moeilijk is, gebruik dan weer een bandenlichter, maar wees voorzichtig dat je de binnenband niet beschadigt.
- Controleer of de binnenband nergens klem zit
- Voel rond de hele velg of de binnenband niet tussen de velg en de bandrand zit, dit kan anders nieuwe lekken veroorzaken bij oppompen.
6. Band oppompen
- Ventiel dichtdraaien (bij Presta-ventiel nog even controleren dat hij openstaat)
- Pomp de band op
- Breng de band naar de juiste druk (meestal tussen 6 en 8 bar / 90–120 PSI voor racebanden, afhankelijk van je gewicht en bandbreedte).
- Controleer onderweg of de band gelijkmatig opbolt en geen ‘bobbel’ vertoont.
- Ventieldop en eventuele ventielring
- Draai het ventiel dicht en plaats evt. de dop en ring terug.
7. Wiel terugplaatsen
- Achterwiel
- Zorg dat de ketting nog steeds op het kleinste kransje ligt.
- Til de ketting over de cassette en duw de as in de achterpatten.
- Sluit de snelspanner of steekas stevig (maar niet té hard).
- Voorwiel
- Plaats de as in de voorvork en sluit de snelspanner of steekas.
- Remmen checken
- Verzet indien nodig de remblokjes (bij velgremmen) weer naar de normale positie.
- Geef het wiel een spin om te controleren of het vrij draait en de remmen niet aanlopen.
8. Controle en (korte) test
- Spin het wiel
- Kijk of de band gelijkmatig rondloopt, zonder zijwaartse slingering of bulten.
- Remmen testen
- Geef een paar remimpulsen om te checken of alles goed functioneert, vooral als je de remmen hebt losgemaakt.
- Korte proefrit
- Rij een paar meter en voel of alles stabiel aanvoelt, zonder bonken of lekkend ventielgeluid.
9. Veelvoorkomende problemen en oplossingen
- Binnenband opnieuw lek bij oppompen
- Waarschijnlijk zat de binnenband klem tussen band en velg of is de boosdoener (glas/splinter) niet verwijderd. Verwijder de band opnieuw en check de buitenband grondig.
- Band wil niet over de velg
- Sommige combinaties velg/band zijn erg strak. Maak eerst de band warm door hem bijvoorbeeld binnen te leggen. Gebruik talkpoeder op de binnenband of zeepwater op de velgrand.
- Ventiel zit scheef
- Check of je het bandenkarkas kunt verschuiven tot het ventiel recht staat. Een scheef ventiel slijt sneller en kan lekken.
10. Samenvatting
Zo vervang je je racefietsband in 10 stappen:
- Verwijder het wiel van je fiets.
- Laat lucht uit de band.
- Wip één kant van de buitenband los.
- Haal de binnenband eruit en check de buitenband op scherpe objecten.
- Plaats de nieuwe (of geplakte) binnenband, licht opgepompt, in de buitenband.
- Duw de buitenband weer in de velg (eerst met de handen, zonodig met bandenlichters).
- Controleer of de binnenband niet bekneld zit.
- Pomp de band op tot de juiste druk.
- Monteer het wiel terug en verzet eventueel je remmen.
- Test of alles goed functioneert.
Met deze stappen is het wisselen van je band of binnenband een fluitje van een cent. Zo ben je weer snel onderweg na een lek of kun je tijdig versleten banden vervangen voor optimaal rijcomfort en veiligheid. Veel succes (en hopelijk weinig lekke banden)!